CLEARING HOUSE: Wspieranie miast, naturalnie – na trzech kontynentach

Rola miast w kontekście zdrowia ludzi i planety jest niezaprzeczalnie kluczowa. Podczas gdy miasta stanowią zaledwie około 2% obszarów lądowych, ponad 50% światowej populacji już mieszka w miastach (Pincetl, 2017).
Przewiduje się, że ten trend urbanizacji będzie nadal rósł i do 2040 r. aż 65% światowej populacji będzie mieszkać w miastach (weforum, 2019).  Podczas gdy źle zaplanowana urbanizacja może prowadzić do wyzwań społecznych, takich jak deprywacja społeczna, zmiana klimatu, pogarszający się stan zdrowia i rosnąca presja na przyrodę miejską. Odbudowa ekosystemów miejskich może przyczynić się do zmniejszenia tych wyzwań, na przykład poprzez wdrożenie rozwiązań opartych na przyrodzie (NBS). Badania przeprowadzone przez ISGlobal drastycznie to zilustrowały: wzrost ogólnej zieleni w miastach mógłby zapobiec nawet prawie 43 000 zgonów w europejskich miastach każdego roku (ISGlobal, 2021).

W czwartek i piątek, 13 i 14 października, webinar „Sustaining Cities, Naturally” koncentrował się właśnie na tych tematach: NBS i przywracanie ekosystemów miejskich.
Webinarium zostało zorganizowane wspólnie przez cztery projekty Horyzont 2020: INTERLACE , CONEXUS, REGREEN i CLEARING HOUSE jako oficjalne wydarzenie towarzyszące Europejskiemu Tygodniu Regionów i Miast 2022.

Łącząc miasta, regiony i władze lokalne, przedstawicieli sieci miast, decydentów, badaczy, społeczeństwo obywatelskie i ekspertów w zakresie NBS i odbudowy ekosystemów miejskich, seminarium internetowe było wzorcowym przykładem międzynarodowej współpracy w zakresie tworzenia i wymiany wiedzy. W sumie 333 uczestników w czwartek i 571 w piątek, a także 29 prelegentów, omawiało dogłębnie różne perspektyw odbudowę NBS i ekosystemów miejskich w Europie, Chinach i Ameryce Łacińskiej.
Przez dwa dni koncentrowano się na różnych aspektach poprawy odbudowy ekosystemów miejskich w Chinach, Europie i Ameryce Łacińskiej. Webinarium rozpoczęło się od ekonomicznych aspektów NBS i odbudowy ekosystemów miejskich. Przyjrzeliśmy się perspektywom ekonomicznej oceny korzyści NBS oraz wyzwaniom związanym z uzyskaniem potrzebnego finansowania, a także zaangażowaniem prywatnych środków finansowych i podmiotów prywatnych. Następnie odbyła się sesja poświęcona polityce, zarządzaniu
i kwestiom instytucjonalnym, podczas której centralne miejsce zajmowała dyskusja na temat dobrych praktyk, zarządzania i instrumentów. Tematem powracającym podczas tej sesji była tendencja do przechodzenia społeczeństwa od rządu do sprawowania rządów z udziałem miejscowej ludności, tworząc własność obywateli. Jednym z przedstawionych przykładów był Atlas zarządzania miejskiego, który pomaga ułatwić współpracę z lokalną ludnością. Jest to narzędzie, w którym można znaleźć instrumenty, które okazały się skuteczne we wspieraniu miast w stawaniu się bardziej zielonymi i zawiera przykłady instrumentów polityki dobrych praktyk dla NBS z miast Europy, Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Konkretny przykład inicjatywy społecznościowej został podkreślony podczas wywiadu z Dianą Wiesner, przedstawicielką inicjatywy oddolnej Fundación Cerros, która chroni obszary naturalne w Bogocie w Kolumbii. Wiesner podkreślił, jak ważna jest pasja, zaangażowanie i wytrwałość w rozpoczynaniu inicjatywy opartej na społeczności. Pasja, zaangażowanie i wytrwałość, wspólne uczucia, których można było doświadczyć podczas wszystkich wystąpień prelegentów webinarium, którzy dokładają imponującego wysiłku na rzecz bardziej zielonych miast. Podczas sesji popołudniowej omówiono społeczne aspekty NBS i przywracania przyrody miejskiej, a głównym tematem była sprawiedliwość społeczna. Obejmowały one prezentacje dotyczące dostępności terenów zielonych z uwzględnieniem różnego rodzaju barier, zarówno fizycznych, jak i nie fizycznych.

Webinar był kontynuowany w piątek sesjami dotyczącymi edukacji dla NBS, aspektów środowiskowych i ekologicznej jakości NBS. Jak powiedział kiedyś Nelson Mandela: „Edukacja to najpotężniejsza broń, której możesz użyć, by zmienić świat”. Kierując się tą zasadą, poznaliśmy różnorodność podejść, wskazówek i narzędzi podczas sesji edukacyjnej. Na przykład „Miasto drzew
dotyczy nierównych szans w dostępie do przyrody, różnic w bogatych i biednych dzielnicach oraz tego, jak sprawić, by drzewa i lasy stały się częścią nauczania w szkołach. Gra Minecraft z przeplotem przyjmuje inne podejście, skupiając się na zabawnym angażowaniu młodszych ludzi w temat NBS w planowaniu miast. Grając
w tę grę, młodzi ludzie mogą nie tylko dowiedzieć się więcej o NBS, ale także stać się uczestnikami kształtowania swojego otoczenia – a potencjalnie nawet wchodzić w interakcje
z urbanistami. Panel dyskusyjny dotyczący edukacji podkreślił, jak ważne jest, aby nauczyciele, którzy już czują się przytłoczeni, nie musieli poświęcać dodatkowego czasu na dodatkowe programy i mogli łatwo dopasować je do programu nauczania. Po sesji edukacyjnej odbyło się pięć inspirujących wystąpień z programem „Oddychaj Respirarem” , który zdobył najwięcej głosów. Program ten ma na celu poprawę jakości powietrza na dziedzińcach szkolnych poprzez obsadzanie płotów roślinnością oraz skrawków zieleni. Celem tego programu jest połączenie korzyści środowiskowych i wartości edukacji ekologicznej, takich jak ponowne połączenie z naturą i zwiększenie różnorodności biologicznej.

W części dotyczącej środowiskowych aspektów NBS i odbudowy ekosystemów miejskich wysłuchaliśmy fascynujących przykładów efektów ekologicznych oraz przekształceń terenów przy pomocy odbudowy siedlisk miejskich. Kilka przykładów drastycznego wpływu tego, jak zieleń może ochłodzić miasta, a także jak zdegradowane sady mogą zostać przekształcone poprzez przywracanie miejskiej przyrody w raj różnorodności biologicznej i zieloną przestrzeń rekreacyjną, podano z Chin. Po prezentacji zestawu narzędzi do usług ekosystemowych zapewnianych przez rewitalizację miast (City Explorer)  oraz prezentacji dotyczącej badań nad sekwestracją emisji gazów cieplarnianych i jakością powietrza po raz kolejny odbył się panel dyskusyjny. Podczas tej dyskusji podkreślono, jak ważne jest znalezienie optymalnej lokalizacji, skali i projektu, aby uzyskać pożądane korzyści NBS. Podczas ostatniej sesji na temat ekologicznej jakości działań renaturyzacyjnych i NBS, w różnych krajach i miejscach powróciły różnorodne korzyści NBS, takie jak redukcja zanieczyszczenia powietrza, poprawa jakości wody, wzrost różnorodności biologicznej i rekreacja.
Źródło:
ISGlobal. (2021, October 8). ISGlobal Publishes Ranking of European Cities With Highest Mortality Due to Lack of Green Space. Retrieved from ISGlobal: https://www.isglobal.org/en/-/isglobal-presenta-el-ranking-de-las-ciudades-europeas-con-mayor-mortalidad-atribuible-a-la-falta-de-espacios-verdes
Pincetl, S. (2017). Cities in the age of the Anthropocene: Climate change agents and the potential for mitigation. Anthropocene, 74-82.