Park przy Dworze Czeczów

Powierzchnia: 2,6932ha
Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim
Ul. Ks. Jana Popiełuszki 36

Park dworski otaczający Dwór Czeczów znajduje się, w Dzielnicy Bieżanów - Prokocim przy ul. ks. Jana Popiełuszki 36, tuż obok kościoła parafialnego, szkoły podstawowej nr 124 oraz klubu sportowego Bieżanowianka. Do parku prowadzą wejścia od strony ulic ks. Jana Popiełuszki oraz Wojciecha Lipowskiego.

Historia

Zachowane materiały i krajobraz potwierdzają funkcjonowanie zespołu dworsko–parkowego w Bieżanowie od co najmniej XIII wieku. Historia jest nierozerwalnie związana z dziejami podkrakowskiej wsi Bieżanów.

Pierwsze wzmianki o dworze pojawiają się w latach 1470-1480, zapisy mówią o regencie prebendy bieżanowskiej – Janie Rafaelu z Tarnowa (herb Lilawa). Majątek dworski składał się wtedy z dworu, dwóch ogrodów warzywnych, sadu, trzech karczm, młyna, dużego stawu, młynówki oraz pól uprawnych. W roku 1766 kanonik ks. Józef Gorzeński, wybudował dwór plebański, wyszlamował staw pod kościołem, założył ogród włoski, szkarpy oraz oranżerię.

W latach 1790 – 1834 posiadłość przechodzeni z rąk do rąk nowych właścicieli. Dopiero w 1873 dwór przechodzi w ręce rodu Czeczów – Berty Czecz de Lidenwald.

W roku 1879 we wsi powstaje Ochotnicza Straż Pożarna, rok później szkoła, następnie w 1881 roku rusza budowa nowego kościoła.  Na początku wieku XX powstaje dopiero budynek pałacu znany obecnie. Posiadłością zarządza Karol Czecz, który wraz z żoną i ośmiorgiem dzieci sprowadza się pod Kraków. Po śmierci Karola Czecza, park stopniowo był zaniedbywany co doprowadziło do jego obecnego stanu. Zespół parkowo pałacowy zostaje wpisany do rejestru zabytków w roku 1990.

Park dworski towarzyszący Dworowi Czeczów w Krakowie jest niezagospodarowanym terenem otaczającym historyczną posiadłość. Dwór został odnowiony w ramach obchodów 750-lecia lokacji miasta Krakowa, jednak parku otaczający dwór nie objęły prace remontowe.

Obecnie teren jest mocno zarośnięty i posunęła się sukcesja drzew gatunków inwazyjnych.

Teren parku podzielić można na dwie części - taras górny, będący bezpośrednim otoczeniem dawnej rezydencji, na którym znajdował się między innymi ogród formalny oraz taras dolny, stanowiący przedpole widokowe dla wzniesienia, na którym znajduje się dwór. Ogród dolny, w okresie świetności dworu, zajmował rozległe tereny dookoła posiadłości, w jego skład wchodziły m.in. stawy, w których miejscu obecnie znajdują się boiska sportowe K.S. Bieżanowianka.

Skarpy oraz taras dolny parku porastają gęsto samosiewy drzew, między innymi gatunków obcych takich jak robinia akacjowa Robinia pseudoacacia oraz klon jesionolistny Acer negundo. Spotkać tu również można stanowiska roślin pnących takich jak bluszcz pospolity Hedera helix oraz winobluszcz zaroślowy Parthenocissus vitacea.

Bezpośrednie otoczenie budynku użytkowane jest przez Centrum Kultury Podgórza mające siedzibę w budynku dworu.

Z myślą o wyjątkowej historii tego miejsca powstał projekt parku przy Dworze Czeczów.

Zmiany obejmą uporządkowanie terenu, usunięcie gatunków inwazyjnych, ścieżki spacerowe oraz liczne nasadzenia nowej roślinności na terenie całego parku.

Bezpośrednie otoczenie dworu, upiększać będą kwitnące krzewy min. gatunków obcych, jednak zadomowione w naszym klimacie, dobrze znane z parków i ogrodów historycznych. Pojawią się gatunki, które rozpoznać można na fotografiach historycznych przedstawiających Dwór Czeczów.  Na terenie parku projektuje się również drzewa, są to podobnie jak w przypadku krzewów, głównie gatunki rodzime z zastosowaniem egzotów w szczególnie uzasadnionych miejscach. Miejscem takim jest odtwarzany szpaler kasztanowców biegnąca u podnóża skarpy, na której znajduje się dwór, wzdłuż boiska sportowego.

Nie zabraknie również nasadzeń roślin bylinowych oraz łąk kwietnych głównie na zboczach skarp.

Tuż pod elewacjami dworu planuje się stworzyć rabaty charakterem nawiązujące do rozwiązań historycznych znanych ze starych fotografii. Będzie to ogród kwaterowy jako rabaty bylinowe o narysie ośmiu kwadratów.

Pojawi się również ogród deszczowy, czyli rabata w obniżeniu terenu w której wykorzystane zostaną gatunki roślin tolerujące okresowe zalewanie przez wody deszczowe.

Pnącza, które panuje się posadzić mają szczególne uzasadnienie ze względu na źródła mówiące o istniejącej niegdyś tutaj winnicy oraz ścianach dworu obrośniętych winobluszczem. Planuje się częściowo zachować istniejące w parku stanowiska Hedera helix oraz Parthenocissus inserta a także dosadzić nowe gatunki roślin wspinających się.

W projekcie znalazło się również posadzenie 133 sztuk drzew, w różnych częściach parku.

Drzewa posadzone wzdłuż południowej granicy parku będą mieć charakter izolacyjny oraz przyrodniczy oraz wspomniany szpaler kasztanowców.

Na terenie zlokalizowanym pomiędzy kościołem parafialnym oraz boiskiem sportowym, zaprojektowany został sad z drzewami owocowymi występującymi na historycznym terenie parku. Południowe granice parku mają tworzyć tzw. eko-strefe, czyli tereny o szczególnych

walorach przyrodniczych dla ptaków, małych ssaków, gadów i płazów zamieszkujących tereny zielone miast.