Ochrona różnorodności biologicznej

W lutym tego roku rozpoczęły się intensywne prace związane z ochroną czynną przyrody w Krakowie, realizowane w ramach projektu „Ochrona różnorodności biologicznej na terenach cennych przyrodniczo w Krakowie”.

Projekt obejmuje działania na szczególnie ważnych przyrodniczo obszarach, w tym czterech użytkach ekologicznych: Zakrzówek, Kowadza, Dąbrowa i Gryziel, a także w obrębie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego oraz na terenach należących do sieci Natura 2000.

Rozpoczęte prace mające na celu poprawę warunków dla rodzimych gatunków i siedlisk. Wśród najważniejszych działań znalazły się: usuwanie gatunków inwazyjnych, takich jak redestowiec czy niecierpek gruczołowaty, koszenie szuwarów trzcinowych oraz muraw kserotermicznych, karczowanie krzewów i podrostów drzew, ograniczając ich pokrycie do 10–20%, obrączkowanie drzew, mające na celu ich ochronę przed rozrostem niepożądanych gatunków, wywóz biomasy i usuwanie samosiewów, które mogłyby zaburzyć strukturę cennych siedlisk.

Działania te nie tylko poprawiają warunki dla rzadkich gatunków roślin i zwierząt, ale też przeciwdziałają degradacji siedlisk, które od lat zmagają się z presją urbanizacji i ekspansją obcych gatunków.

Jesienne kontynuacje – ochrona w pełni

W październiku prowadzony był kolejny etap ochrony czynnej – tym razem skoncentrowany na siedliskach nieleśnych w ramach wspomnianego projektu. Jesień to idealny moment, by przeprowadzać prace niezakłócające cyklu życiowego wielu organizmów, a jednocześnie skutecznie ograniczyć niepożądane procesy zarastania.

• Główne działania tej jesieni to:
  
  - koszenie muraw kserotermicznych,
  - karczowanie krzewów na łąkach – kluczowe dla utrzymania otwartego charakteru tych siedlisk,
  - zabiegi przeciwko obcym gatunkom roślin. 

Prace obejęły szeroki wachlarz lokalizacji na terenie Krakowa – wszystkie o szczególnej wartości przyrodniczej. Wśród nich znajdą się:
Park Zakrzówek – znany ze swojej różnorodności biologicznej i charakterystycznych muraw, Fort Bodzów oraz okoliczne murawy, Kowadza, Kamieniołom Bogucianka, Użytek ekologiczny „Gryziel”, Uroczysko Wielkanoc, Wzgórze Biedzinka, Dąbrowa, Murawy przy ul. Bielańskiej/Orlej.

Każda z tych lokalizacji pełni ważną rolę w miejskim ekosystemie – niektóre stanowią ostoję dla cennych gatunków roślin kserotermicznych, inne są schronieniem dla owadów i ptaków, które trudno spotkać w innych częściach miasta.
Na terenach objętych działaniami pojawią się również tablice informacyjne. Dzięki nim mieszkańcy dowiedzą się, co konkretnie dzieje się w danym miejscu i jaki jest cel prowadzonych prac. To ważny element projektu – edukacja i budowanie świadomości ekologicznej. 

Część drobniejszych działań — takich jak dalsze koszenie czy usuwanie inwazyjnych gatunków — będzie kontynuowana również po zakończeniu jesiennego etapu, a niektóre zabiegi zostaną powtórzone w okresie wiosennym 2026 roku. Ochrona przyrody to proces długofalowy, wymagający regularności i ciągłej obserwacji.

Źródło finansowania: Program Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027, Priorytet 2 Fundusze europejskie dla środowiska, Działanie 2.14 Ochrona różnorodności biologicznej, Typ projektu A Ochrona ekosystemów, siedlisk i gatunków roślin, zwierząt i grzybów.

Całkowita wartość projektu: 3 021 435,15 PLN.
Dofinansowanie z Funduszy Europejskich: 2 568 219,88 PLN.