Dobry rok dla krakowskiej zieleni
Zacznijmy od tego, że był to przede wszystkim czas intensywnych prac nad Planem Ogólnym, do którego mieszkańcy i mieszkanki złożyli prawie 20 tysięcy wniosków. Równolegle toczyły się prace nad aktualizacją uchwały krajobrazowej. Zmiana tej uchwały jest konieczna ze względu na niedoskonałości, jakie stały się widoczne dopiero podczas jej stosowania. Chodzi m.in. o niefunkcjonalne i nieprecyzyjne zapisy, które utrudniały działalność przedsiębiorcom, uczelniom czy fundacjom.
W trosce o zrównoważony rozwój urbanistyczny miasta opracowane zostały „Standardy odpowiedzialnego budownictwa”, które są sprzeciwem wobec działań patodeweloperskich. Wśród zagadnień, jakie porusza ten dokument, znalazły się m.in. kompleksy mikrokawalerek udające domy jednorodzinne, przerabianie lokali usługowych na mieszkania, zabudowa na osuwiskach oraz wielokrotne wykorzystywanie tej samej powierzchni biologicznie czynnej. Standardy jasno określają, jakie działania są dla miasta nieakceptowalne i na jakie rozwiązania Urząd Miasta Krakowa nie wyrazi zgody, łącznie z tym, że działania naruszające standardy mogą pociągnąć za sobą postępowania sądowe. Dokument jest również podstawą do rozmów z władzami centralnymi na temat regulacji w zakresie prawa budowlanego.
Kolejną zmianą w podejściu do kształtowania przestrzeni miasta jest także wzmocnienie współpracy z ekspertami, poszerzenie debaty publicznej oraz lepsza koordynacja prac wydziałów zaangażowanych w działania w tym zakresie. Nadzór nad tym obszarem sprawują Główny Architekt Miasta Krakowa i zarazem dyrektor Departamentu Ładu Przestrzennego Janusz Sepioł. Eksperckim wsparciem w dziedzinie planowania przestrzennego jest także powołana w nowej odsłonie Miejska Komisja Architektoniczno-Urbanistyczna. Jej główne cele to poprawa jakości przestrzeni miejskiej, a także stworzenie przejrzystego procesu budowania w Krakowie.
Zieloną perspektywę do działań miasta wnosi natomiast powołana przez prezydenta Krakowa Miejska Ogrodniczka Katarzyna Opałka. Do jej zadań należy koordynacja działań wszystkich podmiotów zajmujących się zielenią w mieście oraz tworzenie wspólnej, spójnej wizji opieki nad terenami zielonymi. Miejska Ogrodniczka odpowiada też m.in. za projekt „Zielone ulice”, czyli inicjatywę szybkiego i punktowego odbetonowywania naszego miasta, a także za zielony audyt przeprowadzany w ramach nowych inwestycji, co oznacza, że zieleń w mieście będzie projektowana lepiej i traktowana priorytetowo. Już w tym roku będzie można zobaczyć pierwsze efekty: zazielenią się między innymi ulice Wrocławska, Kalwaryjska i Zamoyskiego.
Miasto nie tylko wsłuchuje się w głosy mieszkańców domagających się nowych terenów zielonych i nasadzeń, lecz także dostrzega znaczenie zielonych przestrzeni w silnie zurbanizowanym środowisku oraz w obliczu postępujących zmian klimatycznych. Nie ulega presji inwestycyjnej, dążąc do zrównoważonego rozwoju i zapewnienia wielofunkcyjności miasta. W ciągu ostatniego roku miasto nabyło tereny zielone o łącznej powierzchni ponad 5 ha, przeznaczając na ten cel ponad 4 mln zł. Wśród nich znajduje się tak ważny dla mieszkańców osiedla Kliny teren zielony, który umożliwi powiększenie parku wokół fortu Borek.
Priorytetem jest nie tylko zakup nowych terenów zielonych, ale również ochrona tych, które są bliskie krakowianom i krakowiankom. W odpowiedzi na prośby mieszkańców zielone pozostanie także Wzgórze Madery – nie powstanie tam planowana wcześniej zabudowa mieszkaniowa, a w projektowanym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego teren ten zostanie zabezpieczony jako zieleń publiczna. Miejskim terenem pozostanie także spory zielony zakątek między ulicami Nowohucką i Dolnomłyńską, zwany przez okolicznych mieszkańców Lasem Paprociowym.
Część krakowskich terenów zielonych, szczególnie w centrum miasta, pozostaje we władaniu kościołów i klasztorów – o to, aby mogli je odwiedzać również mieszkańcy, zabiegają władze miasta, prowadząc wstępne rozmowy z krakowską kurią.
Na koniec spójrzmy na liczbę drzew. W 2024 roku od początku kadencji posadzono 21 719 drzew, a w planach na cały 2025 rok jest jeszcze 38 159 nasadzeń.