Stan drzew przy Alei Waszyngtona
Aktualnie w ciągu Alei Waszyngtona rośnie ponad 300 drzew...
w których skład tworzą w dominującej większości klony (zwyczajne i jawory) – 51%, kasztanowce – 22%, jesiony – 15%, lipy – 5% oraz robinie – ok. 5%. Spotkamy tam również przedstawicieli dębów, wiąza i graba.
Cała aleja wpisana jest do rejestru zabytków pod nr A-1124 i jest objęta opieką konserwatorską Miejskiego Konserwatora Zabytków, a co za tym idzie – wszelkie prace prowadzone na tym obszarze wymagają uzyskania stosownych pozwoleń konserwatorskich. Ponadto w omawianej grupie drzew 22 sztuki objęte są dodatkową ochroną prawną w formie pomników przyrody. Pomniki podlegają regularnemu monitoringowi i pielęgnacji zlecanej przez Wydział Kształtowania Środowiska UMK (sprawującym statutowy nadzór nad tą formą ochrony) w porozumieniu z ZZM i Miejskim Konserwatorem Zabytków. Ostatni monitoring pomników przeprowadzony został przez Wydział Kształtowania Środowiska jesienią 2023. Na tej podstawie planowane są prace pielęgnacyjne w roku bieżącym. Wytypowane również zostały kolejne drzewa do objęcia ochroną pomnikową, a prace nad uchwałą będę prowadzone w tym roku.
Zarząd Zieleni Miejskiej już w roku 2017 zlecił przeprowadzenie inwentaryzacji roślinności wraz z analizą stanu zdrowotnego drzewostanu całej Alei Jerzego Waszyngtona. W zakres opracowania wchodziła:
- inwentaryzacja dendrologiczna drzew ze szczególnym uwzględnieniem pomników przyrody,
- analiza stanu zdrowotnego drzew,
- analiza siedlisk gatunków chronionych.
Celem ww. opracowania była analiza przyrodniczo-dendrologiczna stanu zachowania drzew w Alei Jerzego Waszyngtona, rozpoznanie stanu fitosanitarnego oraz statycznego poszczególnych drzew pod kątem dalszych badań, analiz i prac pielęgnacyjno-zabezpieczających w obrębie drzewostanu oraz rozpoznanie przyrodnicze mające na celu określenie siedlisk gatunków cennych oraz chronionych w myśl polskiego i europejskiego prawa. Ponadto celem dodatkowym było ustalenie obecnej ilości pomników przyrody oraz wytypowanie drzew o parametrach i cechach pozwalających na objęcie ich w przyszłości dodatkową formą ochrony, jaką są pomniki przyrody. Na podstawie ww. opracowania tut. Zarząd zlecił realizację szeregu prac zmierzających do zredukowania ryzyka i poprawienia warunków bezpieczeństwa w otoczeniu drzew.
Działania ww. zakresie prowadzono etapowo od jesieni 2019 r. Większość drzew w ciągu al. Waszyngtona znajduje się w fazie dojrzałej lub senilnej (trwa od momentu kulminacji przyrostu przeciętnego wysokości do śmierci drzewa - charakteryzuje się stopniowym zmniejszaniem się wartości przyrostu wysokości). Ze względów bezpieczeństwa niezbędne było zatem przeprowadzenie kompleksowej pielęgnacji polegającej m.in. na wymianie lub założeniu wiązań dynamicznych oraz wykonaniu cięć w koronach, w tym znacznej redukcji części egzemplarzy stanowiących zagrożenie. Pracownicy ZZM z udziałem autora opracowania wytypowali drzewa wymagające prac pielęgnacyjnych oraz te, które ze względu na zły stan fitosanitarny i zaburzenie statyki (część drzew zamierających, pojedyncze obumarłe) wskazano do usunięcia, w celu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi przebywających w obrębie alei.
Całość prac została podzielona na 3 etapy.
Etap I i II obejmował kompleksowe cięcia pielęgnacyjne w koronach 183 szt. drzew, podczas których zamontowano bądź wymieniono wiązania elastyczne na 36 z nich. Powyższe zostało zrealizowano na podstawie pozwolenia MKZ nr 1211/19 z dnia 07.11.2019 r. w roku 2019.
W etapie III założono usunięcie drzew zamierających/martwych/zagrażających, na których nie było możliwości wykonania zabiegów pielęgnacyjnych poprawiających bezpieczeństwo. Realizacja prac zaplanowana została na rok 2020 po uzyskaniu wymaganych zezwoleń. Drzew wskazanych do usunięcia było 30 szt., jednakże w celu zachowania bioróżnorodności biologicznej postanowiono zachować część z nich w formie stojących pni
o wysokości kilku metrów (przeciętnie 4-7 m), w postaci tzw. „drzew świadków”. Poprzez wykonanie prac arborystycznych w postaci cięć koronkowych imitujących naturalne wyłamania. Powyższe umożliwiło utworzenie oraz zachowanie dużych i otwartych ran w odpowiedniej odległości od głównego pnia oraz jego głównych rozwidleń w taki sposób, aby postępujący rozkład drewna nie zagrażał samoistnym wyłamaniem pni lub konarów. Za usunięte drzewa posadzono kilkanaście sztuk nasadzeń zastępczych.
Drzewa w ramach bieżącego utrzymania drzewostanu są monitorowane podczas pełnienia obowiązków służbowych pracowników ZZM. W roku 2023 zlecono prace sanitarne na kilkunastu drzewach. Wykonywane zabiegi mają na celu utrzymanie słabszych osobników pod względem zdrowotnym, przy zapewnieniu odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa drzew.
Nadmienić należy, że przyczyny osłabionego stanu zdrowotnego części drzew są złożone, wynikają z wpływu zarówno czynników naturalnych jak i antropogenicznych. Drzewostan w ciągu al. Waszyngtona w dużej mierze zbudowany jest z cennych i dużych egzemplarzy, często pomnikowych. Wraz z wiekiem żywotność drzew ulega osłabieniu, w szczególności jeśli roślinny są wystawione przez długi czas na negatywne oddziaływanie czynników środowiskowych (silne wiatry, upały, susze, mrozy). W połączeniu z ich rozmiarami i dużą masą przewodników oraz gałęzi może skutkować pojawieniem się wad w budowie (pęknięcia, złamania). Wpływ na obecny stan drzew miały także prace ziemne wykonywane w obrębie systemów korzeniowych (związane z remontem nawierzchni), jak i wszelkie cięcia w koronach (realizowane celem minimalizowania ryzyka).
Wyjaśnić należy, iż każde wykonane cięcie w obrębie korony jest raną, z którą drzewo musi sobie poradzić. Im drzewo starsze tym procesy naprawcze zachodzą wolniej. Niestety w środowisku miejskim, gdzie wokół drzew przemieszczają się ludzie, pojazdy czy mieści się jakaś infrastruktura nie ma możliwości całkowitego wykluczenia prac pielęgnacyjnych. Prace te staramy się realizować zgodnie dostępną aktualną wiedzą branżową popartą doświadczeniem specjalistów-praktyków, tak aby jak najmniej szkodziły drzewom, a jednocześnie pozwalały zachować wystarczający poziom bezpieczeństwa.
Wszelkiego rodzaju rany i uszkodzenia w tkance drewna stanowią środowisko dla rozwoju grzybów patogenicznych, które przez lata swojego rozwoju mogą powodować rozległy rozkład i wpływać na ogólną witalność drzew. Zaznaczamy jednak, że większa część drzewostanu w obrębie al. Waszyngtona cechuje się dobrą/dostateczną żywotnością. Jak wspomniano wcześniej, rosnący drzewostan składa się głównie z drzew w fazie dojrzałej, które dostosowały się do istniejących warunków glebowych oraz stosunków wodnych.
Jednocześnie informujemy, że tut. Jednostka planuje ograniczyć proceder niewłaściwego parkowania i uszkadzania korzeni oraz pni drzew wzdłuż al. Waszyngtona poprzez montaż drewnianych palików uniemożliwiających wjazd na teren zieleńców. ZZM zwróci się w ww. kwestii do Miejskiego Konserwatora Zabytków w Krakowie o zajęcie stanowiska w sprawie ich montażu.
w których skład tworzą w dominującej większości klony (zwyczajne i jawory) – 51%, kasztanowce – 22%, jesiony – 15%, lipy – 5% oraz robinie – ok. 5%. Spotkamy tam również przedstawicieli dębów, wiąza i graba.
Cała aleja wpisana jest do rejestru zabytków pod nr A-1124 i jest objęta opieką konserwatorską Miejskiego Konserwatora Zabytków, a co za tym idzie – wszelkie prace prowadzone na tym obszarze wymagają uzyskania stosownych pozwoleń konserwatorskich. Ponadto w omawianej grupie drzew 22 sztuki objęte są dodatkową ochroną prawną w formie pomników przyrody. Pomniki podlegają regularnemu monitoringowi i pielęgnacji zlecanej przez Wydział Kształtowania Środowiska UMK (sprawującym statutowy nadzór nad tą formą ochrony) w porozumieniu z ZZM i Miejskim Konserwatorem Zabytków. Ostatni monitoring pomników przeprowadzony został przez Wydział Kształtowania Środowiska jesienią 2023. Na tej podstawie planowane są prace pielęgnacyjne w roku bieżącym. Wytypowane również zostały kolejne drzewa do objęcia ochroną pomnikową, a prace nad uchwałą będę prowadzone w tym roku.
Zarząd Zieleni Miejskiej już w roku 2017 zlecił przeprowadzenie inwentaryzacji roślinności wraz z analizą stanu zdrowotnego drzewostanu całej Alei Jerzego Waszyngtona. W zakres opracowania wchodziła:
- inwentaryzacja dendrologiczna drzew ze szczególnym uwzględnieniem pomników przyrody,
- analiza stanu zdrowotnego drzew,
- analiza siedlisk gatunków chronionych.
Celem ww. opracowania była analiza przyrodniczo-dendrologiczna stanu zachowania drzew w Alei Jerzego Waszyngtona, rozpoznanie stanu fitosanitarnego oraz statycznego poszczególnych drzew pod kątem dalszych badań, analiz i prac pielęgnacyjno-zabezpieczających w obrębie drzewostanu oraz rozpoznanie przyrodnicze mające na celu określenie siedlisk gatunków cennych oraz chronionych w myśl polskiego i europejskiego prawa. Ponadto celem dodatkowym było ustalenie obecnej ilości pomników przyrody oraz wytypowanie drzew o parametrach i cechach pozwalających na objęcie ich w przyszłości dodatkową formą ochrony, jaką są pomniki przyrody. Na podstawie ww. opracowania tut. Zarząd zlecił realizację szeregu prac zmierzających do zredukowania ryzyka i poprawienia warunków bezpieczeństwa w otoczeniu drzew.
Działania ww. zakresie prowadzono etapowo od jesieni 2019 r. Większość drzew w ciągu al. Waszyngtona znajduje się w fazie dojrzałej lub senilnej (trwa od momentu kulminacji przyrostu przeciętnego wysokości do śmierci drzewa - charakteryzuje się stopniowym zmniejszaniem się wartości przyrostu wysokości). Ze względów bezpieczeństwa niezbędne było zatem przeprowadzenie kompleksowej pielęgnacji polegającej m.in. na wymianie lub założeniu wiązań dynamicznych oraz wykonaniu cięć w koronach, w tym znacznej redukcji części egzemplarzy stanowiących zagrożenie. Pracownicy ZZM z udziałem autora opracowania wytypowali drzewa wymagające prac pielęgnacyjnych oraz te, które ze względu na zły stan fitosanitarny i zaburzenie statyki (część drzew zamierających, pojedyncze obumarłe) wskazano do usunięcia, w celu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi przebywających w obrębie alei.
Całość prac została podzielona na 3 etapy.
Etap I i II obejmował kompleksowe cięcia pielęgnacyjne w koronach 183 szt. drzew, podczas których zamontowano bądź wymieniono wiązania elastyczne na 36 z nich. Powyższe zostało zrealizowano na podstawie pozwolenia MKZ nr 1211/19 z dnia 07.11.2019 r. w roku 2019.
W etapie III założono usunięcie drzew zamierających/martwych/zagrażających, na których nie było możliwości wykonania zabiegów pielęgnacyjnych poprawiających bezpieczeństwo. Realizacja prac zaplanowana została na rok 2020 po uzyskaniu wymaganych zezwoleń. Drzew wskazanych do usunięcia było 30 szt., jednakże w celu zachowania bioróżnorodności biologicznej postanowiono zachować część z nich w formie stojących pni
o wysokości kilku metrów (przeciętnie 4-7 m), w postaci tzw. „drzew świadków”. Poprzez wykonanie prac arborystycznych w postaci cięć koronkowych imitujących naturalne wyłamania. Powyższe umożliwiło utworzenie oraz zachowanie dużych i otwartych ran w odpowiedniej odległości od głównego pnia oraz jego głównych rozwidleń w taki sposób, aby postępujący rozkład drewna nie zagrażał samoistnym wyłamaniem pni lub konarów. Za usunięte drzewa posadzono kilkanaście sztuk nasadzeń zastępczych.
Drzewa w ramach bieżącego utrzymania drzewostanu są monitorowane podczas pełnienia obowiązków służbowych pracowników ZZM. W roku 2023 zlecono prace sanitarne na kilkunastu drzewach. Wykonywane zabiegi mają na celu utrzymanie słabszych osobników pod względem zdrowotnym, przy zapewnieniu odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa drzew.
Nadmienić należy, że przyczyny osłabionego stanu zdrowotnego części drzew są złożone, wynikają z wpływu zarówno czynników naturalnych jak i antropogenicznych. Drzewostan w ciągu al. Waszyngtona w dużej mierze zbudowany jest z cennych i dużych egzemplarzy, często pomnikowych. Wraz z wiekiem żywotność drzew ulega osłabieniu, w szczególności jeśli roślinny są wystawione przez długi czas na negatywne oddziaływanie czynników środowiskowych (silne wiatry, upały, susze, mrozy). W połączeniu z ich rozmiarami i dużą masą przewodników oraz gałęzi może skutkować pojawieniem się wad w budowie (pęknięcia, złamania). Wpływ na obecny stan drzew miały także prace ziemne wykonywane w obrębie systemów korzeniowych (związane z remontem nawierzchni), jak i wszelkie cięcia w koronach (realizowane celem minimalizowania ryzyka).
Wyjaśnić należy, iż każde wykonane cięcie w obrębie korony jest raną, z którą drzewo musi sobie poradzić. Im drzewo starsze tym procesy naprawcze zachodzą wolniej. Niestety w środowisku miejskim, gdzie wokół drzew przemieszczają się ludzie, pojazdy czy mieści się jakaś infrastruktura nie ma możliwości całkowitego wykluczenia prac pielęgnacyjnych. Prace te staramy się realizować zgodnie dostępną aktualną wiedzą branżową popartą doświadczeniem specjalistów-praktyków, tak aby jak najmniej szkodziły drzewom, a jednocześnie pozwalały zachować wystarczający poziom bezpieczeństwa.
Wszelkiego rodzaju rany i uszkodzenia w tkance drewna stanowią środowisko dla rozwoju grzybów patogenicznych, które przez lata swojego rozwoju mogą powodować rozległy rozkład i wpływać na ogólną witalność drzew. Zaznaczamy jednak, że większa część drzewostanu w obrębie al. Waszyngtona cechuje się dobrą/dostateczną żywotnością. Jak wspomniano wcześniej, rosnący drzewostan składa się głównie z drzew w fazie dojrzałej, które dostosowały się do istniejących warunków glebowych oraz stosunków wodnych.
Jednocześnie informujemy, że tut. Jednostka planuje ograniczyć proceder niewłaściwego parkowania i uszkadzania korzeni oraz pni drzew wzdłuż al. Waszyngtona poprzez montaż drewnianych palików uniemożliwiających wjazd na teren zieleńców. ZZM zwróci się w ww. kwestii do Miejskiego Konserwatora Zabytków w Krakowie o zajęcie stanowiska w sprawie ich montażu.